Καλώς Ήλθατε!

Η ελευθερία του ατόμου εκφράζεται μέσα από τον γραπτό λόγο. Αυτό είναι ένα ιστολόγιο που δημιουργήθηκε με την ελπίδα να μπορεί να γράψει ο καθένας ένα δικό του κείμενο, και να φιλοξενηθεί για να επιβεβαιώσει την ελευθερία του!

Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2018

Είμαστε αφηρημένοι αλλά συγχρόνως αξιολάτρευτοι

Ακούστε τι έπαθα τις προάλλες. Δίνω ραντεβού με κάτι φίλους σ’ ένα καφέ, που έχω πάει γύρω στις εβδομήντα φορές. Η διαδρομή γνωστή, απ’ αυτές που σε καθοδηγεί το ένστικτο. Και, ξαφνικά, συνειδητοποιώ ότι έχω βρεθεί αλλού γι’ αλλού. «Ω, να σου χέσω, πάλι ξεχάστηκα κι έστριψα λάθος» και γύρισα πίσω, με αποτέλεσμα και να κάνω ολόκληρο κύκλο και να φτάσω αργοπορημένη.
Αν το παραπάνω σκηνικό σου φαίνεται οικείο, τότε μάλλον, ανήκεις κι εσύ στο Σύλλογο Αφηρημένων Ανθρώπων. Έλα να σε ασπαστώ και να καταθέσω το δράμα, που βιώνουμε καθημερινά όλα τα μέλη της συνομοταξίας μας.
Αφηρημάδα. Μία λέξη, χιλιάδες προβλήματα. Οι αφηρημένοι είμαστε πονεμένα παιδιά. Κυριολεκτικά, διότι, εξαιτίας της, σκουντουφλάμε σε τραπεζάκια, πέφτουμε σε λακκούβες, εμφανίζονται κλαδιά και κολόνες απ’ το πουθενά και μας επιτίθενται. Μη μας μπερδεύετε με τους ατσούμπαλους. Εμείς δε βλέπουμε καν τον εχθρό της σωματικής μας ακεραιότητας. Κάτι σκεφτόμαστε εκείνη τη στιγμή κι έρχεται ένας ξαφνικός πόνος και μας ξυπνάει απότομα.
Γινόμαστε λούτσα γιατί ξεχάσαμε να πάρουμε ομπρέλα και μένουμε εκτός σπιτιού γιατί κάπου μας παράπεσαν τα κλειδιά. Φυσικά, επειδή δε θυμηθήκαμε να φορτίσουμε το κινητό, δεν έχουμε μπαταρία να καλέσουμε έναν άνθρωπο να μας σώσει. Το οποίο κινητό, τουλάχιστον μήνα παρά μήνα μας το κόβουν γιατί –μάντεψε- ξεχάσαμε να το πληρώσουμε στην ώρα του.
Τρέχουμε σαν παλαβοί για να είμαστε συνεπείς, γιατί εκεί που ετοιμαζόμασταν, ξεχαστήκαμε και πιάσαμε την κουβέντα στο τηλέφωνο ή ακούσαμε ένα τραγούδι και κάτι μας θύμισε και χαθήκαμε σε παράλληλο σύμπαν. Μπορεί και ν’ αργήσαμε να ξεκινήσουμε ετοιμασίες, καθώς απορροφηθήκαμε από κάποιο βιβλίο ή απ’ την αγαπημένη μας σειρά. Κι αυτός ο χρόνος πόσο γρήγορα περνάει, πια;
Δε θα δεθούμε με υλικά αντικείμενα αφού, ούτως ή άλλως, κάποια στιγμή θα τα χάσουμε. Ή δε θα θυμόμαστε πού τα παρατήσαμε πάλι. Γι’ αυτό, στην αέναη αναζήτηση του «Πού έβαλα πάλι το…» ουαί κι αλίμονο αν αντιληφθούμε πως δε φταίει η αφηρημάδα μας, αλλά το χεράκι κάποιου άλλου, που τα μετακίνησε χωρίς να ρωτήσει. Οι σχέσεις μας με την υλική πραγματικότητα είναι εξαιρετικά διαταραγμένες.
Είμαστε τα παιδιά με το απλανές βλέμμα που κοιτάζουν αλλά δε βλέπουν, εστιάζουμε κάπου και φαίνεται να παρατηρούμε πολύ προσεκτικά. Στην πραγματικότητα ακόμη κι αν το πορτατίφ απέναντι έβγαζε φτερά, δε θα το αντιλαμβανόμασταν. Δείχνουμε βαθυστόχαστοι, έτσι όπως ρεμβάζουμε στο κενό. Κι όταν μας ρωτάτε τι σκεφτόμαστε, η απάντηση μπορεί να κυμαίνεται απ’ το τίποτα μέχρι το αν υπάρχει ζωή μετά θάνατον. Α, και το δικό μας «τίποτα» ισχύει. Αρμενίζουμε στο δικό μας χωροχρόνο κι αποφορτιζόμαστε χωρίς να ενοχλούμε. Κι αυτό σας πειράζει, δηλαδή;
Έχουμε φάει ληγμένα, έχουμε ξεχάσει να ευχηθούμε σε γιορτές, κυκλοφορούμε μονίμως με χαρτάκια «remember to», έχουμε παντού το ίδιο password γιατί είναι αδύνατο να θυμόμαστε τόσους κωδικούς. Κι η τεχνολογία εναντίον μας! Ένα μόνιμο άγχος, αν κλείσαμε το θερμοσίφωνα, αν έπρεπε να πάμε το σκύλο για εμβόλιο, αν διπλοκανονίσαμε ραντεβού. Ναι, το «κάτι έχω να κάνω, αλλά δε θυμάμαι τι» από αφηρημένο βγήκε.
Κι ο έρωτας ο άτιμος! Σου απογειώνει τη διάθεση, σου στοκάρει ένα μόνιμο χαμόγελο, σκας από ευτυχία… Με συγχωρείτε, αφαιρέθηκα. Αυτό πια παραπάει. Αν ο έρωτας χαζεύει νορμάλ μυαλά, φαντάσου τι γίνεται με μας. Μας δημιουργεί προβλήματα στη δουλειά, στην οδήγηση, στη διατροφή. Ξεχνάμε να φάμε, ξεχνάμε και πώς μας λένε. Τώρα που το θυμήθηκα, ξεχνάμε γενικά ονόματα, ακόμη κι αν η φυσιογνωμία σας μας είναι γνωστή. Μην τα ρίχνουμε όλα στον έρωτα.
Ξέρουμε ότι όλα μας τα προβλήματα θα λύνονταν αν συγκεντρωνόμασταν λίγο. Αλλά, τι είναι το μυαλό για να το μαζέψεις, μπουγάδα; Δεν προσπαθούμε, νομίζετε; Όρεξη είχαμε να δυσκολεύουμε από μόνοι μας τη ζωή μας, λες κι η καθημερινότητα δεν είναι ήδη ένα βάσανο.
Μη μασάτε, αφηρημένα μου αδέρφια. Κάντε ένα κόπο να συγκεντρωθείτε στην επόμενη παράγραφο, γιατί θα διαπιστώσετε πόσο προικισμένα πλάσματα είμαστε. Και θα βουλώσω το στόμα των επικριτών μας με επιστημονικές αποδείξεις.
Έρευνα που έγινε απ’ το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, έδειξε πως οι αφηρημένοι άνθρωποι είναι πιο δημιουργικοί. Πάσχουμε, λέει, απ’ το σύνδρομο Χαμηλής Λανθάνουσας Αναστολής. Αυτό το σύνδρομο επιτρέπει στον εγκέφαλο να μην υπερφορτώνεται με περιττές πληροφορίες και να συγκρατεί τα ουσιώδη. Κατά συνέπεια, το μυαλουδάκι μας, που όλο μας κατηγορούν ότι είναι πάνω απ’ το κεφάλι μας, είναι πιο ανοιχτό σε νέα ερεθίσματα. Συνακόλουθα, η σκέψη μας είναι πιο διευρυμένη κι αντισυμβατική. Οι κουλοί συνειρμοί, που λένε; Δικό μας προνόμιο. Η φαντασία μας είναι πιο ανεπτυγμένη κι η φύση μας πιο καλλιτεχνική.
Ακόμη κι η τέχνη σαν «αφηρημένη» χαρακτηρίζεται. Δεν είμαστε άνθρωποι εμείς, μουσειακά εκθέματα είμαστε. Είμαστε ονειροπόλοι, δεν κολλάμε σε λεπτομέρειες, δεν κάνουμε πρόωρες ρυτίδες γιατί συνήθως είμαστε ζεν. Είμαστε επινοητικοί. Παραδεχτείτε το, δε γινόμαστε αξιολάτρευτοι όταν σαν κοιτάμε με κουταβίσιο ύφος απολογούμενοι για κάποια παράλειψή μας; Κι εσείς μας δίνετε άφεση γιατί ξέρετε πως δεν έγινε εσκεμμένα, έτσι μας έπλασαν. Είμαστε ενδιαφέροντες συνομιλητές και σας δίνουμε πάντα μια άλλη διάσταση των πραγμάτων.
Κι όσο εμείς σας έχουμε ανάγκη για να μας προστατεύετε απ’ το ίδιο μας το εγκεφαλικό χάος, άλλο τόσο μας έχετε κι εσείς για να σας ξεκολλάμε όταν παραγίνεστε ρεαλιστές ή όταν απλώς ζητάτε ποικιλία. Δε θα κάνουμε πολλά, απλώς θα σας ανεβάσουμε μαζί μας στο συννεφάκι μας.

Συντάκτης: Κατερίνα Δούκα

Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Νάννου

Πηγή:

Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2018


Ρηξικέλευθος - Πως μετριέται η αξία του ανθρώπου;

Πολλές φορές η ανθρώπινη φύση φλερτάρει με την παράνοια.
Η ύπαρξή μας δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ολοκληρωτικά και αυτό οδηγεί στον διαρκή προβληματισμό σχετικά με το τι ρόλο παίζουμε σε αυτόν το σύμπαν.
Εάν δεν αποδεχθείς κάποιες θεμελιώδεις αλήθειες και υποθέσεις για την λειτουργία και την δημιουργία του κόσμου, θα είσαι αενάως χαμένος στην ανάγκη να δικαιολογήσεις την πολυπλοκότητα της ύπαρξης.
Κάποιοι αποδέχονται αλήθειες καθαρά μεταφυσικές οι οποίες πηγάζουν από την ανάγκη του να πιστέψουμε σε κάτι μεγαλύτερο από εμάς.
Κάποιοι αποδέχονται αλήθειες καθαρά επιστημονικές οι οποίες προσπαθούν να εξηγήσουν τον κόσμο βάσει κανόνων που έχουμε θεσπίσει σαν είδος και επιχειρούν να δομήσουν την πραγματικότητα με βάση αυτά που αισθανόμαστε και και αντιλαμβανόμαστε.
Κάποιοι θεωρούν ότι η επιστήμη δεν αρκεί για να προσδώσει νόημα στην ύπαρξη και πως μια μέση προσέγγιση μπορεί να κάνει τη ζωή ξεκάθαρα πιο ενδιαφέρουσα.
Εγώ άνηκα πάντα στην τρίτη κατηγορία μιας και θεωρώ ότι μια τέτοια προσέγγιση προσφέρει περισσότερες ελευθερίες στον τρόπο λειτουργίας του ατόμου και ενδυναμώνει την ικανότητά του να προσαρμόζεται, να εξελίσσεται, αλλά και να απολαμβάνει τις αμέτρητες χροιές της ζωής.
Κάθε δογματική αντίληψη πραγμάτων δημιουργεί περιορισμούς οι οποίοι, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, καθιστούν την ύπαρξη αρκετά επίπονη.
Ο πόνος αυτός, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί. Πηγάζει απλά από την ανικανότητα του ατόμου να υιοθετήσει μια στάση ζωής που θα το βοηθήσει να δώσει περισσότερη αξία στη ζωή του.
Σε αυτό το πολύπλοκο σκηνικό, θα προσπαθήσω να αναφέρω κάποια βασικά χαρακτηριστικά συμπεριφοράς που έχω παρατηρήσει σε αξιόλογους ανθρώπους, ανθρώπους που πιστεύω πως όχι μόνο απολαμβάνουν τη ζωή περισσότερο, αλλά και προσπαθούν έμπρακτα να κάνουν τη ζωή καλύτερη και για τους γύρω τους.

Ανοιχτό μυαλό
Όπως ανέφερα και προηγουμένως, ο δογματισμός οδηγεί αναπόφευκτα στον πόνο. Αν το καλοσκεφτείς, δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από εξελιγμένοι πίθηκοι οι οποίοι ζουν πάνω σε μια τεράστια μάζα από χημικές ενώσεις, η οποία περιστρέφεται γύρω από ένα ένα λαμπερό ουράνιο σώμα, σε έναν από τους δισεκατομμύρια γαλαξίες που υπάρχουν στο σύμπαν. Εάν αυτή η ιδέα δεν σε κάνει να νιώθεις δέος τότε πρέπει να επαναξιολογήσεις τον τρόπο σκέψης σου. Το μεγαλείο του κόσμου μέσα στον οποίο δρούμε συνιστά την ανάγκη για περισσότερη ευελιξία στη δομή της σκέψης μας επιτακτική. Χωρίς ανοιχτό μυαλό θα είμαστε πάντα θύματα δογματικών αντιλήψεων και αυτό από μόνο του αλλοιώνει την αξία της ύπαρξής μας.

Έλλειψη γκρίνιας
Η γκρίνια δεν είναι τίποτα άλλο από μια μορφή εκτόνωσης που παρατηρείται κυρίως σε μωρά και παιδιά. Πηγάζει από την ανικανότητα να ορίσουμε τη μοίρα μας έτσι όπως εμείς θέλουμε και θεωρούμε σωστό και εκδηλώνεται με διαφόρων ειδών συναισθηματικά ξεσπάσματα. Είναι μια βασική αρχή στωικής αντίληψης πως ο καθένας από εμάς οφείλει να αντιλαμβάνεται το τι μπορεί να ελέγξει και το τι δεν μπορεί. Όταν αυτή η ιδέα εδραιωθεί στην καθημερινότητα του ατόμου τότε η γκρίνια χάνει κάθε αξία και τη θέση της παίρνει είτε η αποδοχή της κατάστασης είτε η προσπάθεια εξεύρεσης μιας ώριμης λύσης.

Διαρκής εξέλιξη
Η θεωρία της εξέλιξης είναι μια από τις θεωρίες οι οποίες μπορούν εύλογα να χαρακτηριστούν ως η επιτομή της ανθρώπινης ιστορίας. Μέσω της θεωρίας της εξέλιξης μπορούμε να αναλογιστούμε το πως έχουμε φτάσει ως εδώ και να αντιληφθούμε το πως λειτουργεί η φύση μας. Η ζωή μας είναι μια αέναη εξέλιξη η οποία βασίζεται σε βιολογικούς και περιβαλλοντολογικούς παράγοντες. Είμαστε μια διαρκής ώσμωση ιδεών και εμπειριών η οποία προσπαθεί να εδραιώσει την ύπαρξή της σε αυτόν τον κόσμο. Εξέλιξη παρατηρείται και σε κοινωνικό αλλά και σε ατομικό επίπεδο. Κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τις συνθήκες ύπαρξής του μέσω διαρκούς εξέλιξης, εστιάζοντας σε συνήθειες και πρακτικές που στοχεύουν στο να προκαλέσουν τα όριά του.

Δίψα για γνώση
Η γνώση είναι δύναμη μιας και η γνώση μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε εξαιρετικά μονοπάτια αυτογνωσίας και αυτοεκτίμησης. Όταν ένας άνθρωπος σταματάει να μαθαίνει, στην ουσία αποδέχεται τη γνώση που του προσφέρει μόνο ο περίγυρός του. Φαντάσου κάποιον ο οποίος γεννήθηκε σε χωριό και η μοναδική γνώση που καλλιέργησε είναι αυτή που υπήρχε επίκτητα μέσα του και αυτή που του μετέφεραν οι συντοπίτες του. Λογικό είναι αυτός ο άνθρωπος συνήθως να φοβάται το καινούριο και να ζει προσκολλημένος σε πεποιθήσεις οι οποίες πολλές φορές να δρουν σαν τροχοπέδη στην εξέλιξή του. Σήμερα έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μια εμπειρία άμεσης διασύνδεσης με ανθρώπους από όλο τον κόσμο και η πρόσβαση στη γνώση να θεωρείται αυτονόητη. Ένας 20χρονος σήμερα μπορεί να ξέρει περισσότερα πράγματα από τον μέσο πολίτη της γης 100 χρόνια πριν. Αυτή η πραγματικότητα είναι ένα δώρο που κάθε αξιόλογος άνθρωπος μπορεί να εκτιμήσει.

Αναζήτηση της αλήθειας
Μετά από χρόνια προβληματισμών και έρευνας έχω καταλήξει στο ότι υπάρχουν μόνο δύο ειδών αλήθειες. Η επιστημονική αλήθεια και η ηθική αλήθεια. Η επιστημονική βασίζεται σε επιστημονικές θεωρίες οι οποίες έχουν επιβεβαιωθεί και περιγράφουν με ουσιαστικό τρόπο την πραγματικότητα που μπορούμε να αντιληφθούμε. Η ηθική βασίζεται στην κοινή λογική και αφορά σε συμπεριφορές που επιδεικνύουμε σε καθημερινή βάση. Δεν χρειάζεται να είσαι διάνοια για να καταλάβεις ότι πρέπει να σέβεσαι τους συμπολίτες σου και να δρας για το καλό όλων. Όσοι δεν το κατέχουν αυτοί δρουν αναληθώς και με γνώμονα ξεκάθαρα ανήθικη βάση. Φυσικά υπάρχουν ιδιαίτερες περιπτώσεις οι οποίες αξιολογούνται ξεχωριστά αλλά σε γενικά πλαίσια η κοινή λογική υπερτερεί. Η αναζήτηση της αλήθειας είναι προσόν κάθε αξιόλογου ατόμου καθώς μέσω αυτής της διαδικασίας το άτομο απεγκλωβίζεται από τα στεγανά που προσπαθούν να του επιβάλουν όσοι δρουν αναληθώς και εν τέλει οδηγείται σε μια πιο ελεύθερη υπόσταση.

Υγιής προβληματισμός γύρω από θέματα της καθημερινότητας
Την καθημερινότητα την ορίζουν όσοι πραγματικά θέλουν να την βιώσουν. Η συνεχής αλληλεπίδραση μας με άλλους κοινωνικούς εταίρους αυξάνει δραματικά την πολυπλοκότητα του κόσμου γύρω μας. Ο αξιόλογος άνθρωπος δεν μπορεί να μένει απαθής σε μια τέτοια διεργασία. Από πολιτικά ζητήματα, μέχρι ζητήματα που αφορούν την οικονομία και το πως λειτουργούν οι γειτονιές μας, θα πρέπει να μας ενδιαφέρουν και να ασχολούμαστε έμπρακτα μαζί τους. Η απάθεια όχι μόνο δίνει τη δυνατότητα σε τοξικά στοιχεία μέσα στην κοινωνία να υπερτερούν και να συνδράμουν στη λήψη αποφάσεων αλλά και διαιωνίζει την στασιμότητα στις συνθήκες διαβίωσής μας.

Ικανότητα να ενδιαφέρεται για το παρουσιαστικό του
Ο εξωτερικός και ο εσωτερικός κόσμος ενός ατόμου κατά τη γνώμη μου είναι αλληλένδετοι. Δεν μιλάω για εκκεντρικά παρουσιαστικά ή για εμμονές με την εμφάνιση. Μιλάω ξεκάθαρα για την ικανότητα των αξιόλογων ατόμων να ενδιαφέρονται για το τι εκπέμπουν, το πως τρέφονται, εάν νοιάζονται για το σώμα τους και την υγεία τους, αλλά και για το ότι πρέπει να κάνουν τους άλλους να νιώθουν άνετα γύρω τους. Αυτό είναι ένα αμάλγαμα συνηθειών που υιοθετούνται όταν κάποιος εκτιμά τον εαυτό του και θέλει αυτό να το προβάλει προς τα έξω. Χωρίς ναρκισσισμό και θέληση να επιδειχθεί. Απλά και όμορφα να εκπέμπει αυτοεκτίμηση και καλή ενέργεια.

Κλείνοντας
Κλείνοντας θέλω να τονίσω πως τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι απλά δείκτες που μπορούν να βοηθήσουν τον καθένα από εμάς να αξιολογεί τους ανθρώπους γύρω του. Δεν μου αρέσουν γενικά τα καλούπια και είμαι αρκετά ευέλικτος στον τρόπο που συναναστρέφομαι με άλλους.
Απλά θεωρώ πως η αξία του άλλου μπορεί να υπολογιστεί και με κάποιους πιο αντικειμενικούς παράγοντες.
Η ανθρωπιά μας είναι πάντα η βάση για αυτό.
Ποτέ δεν μου αρέσει να κατακρίνω του άλλους για αυτό που είναι ή για αυτό που επιλέγουν να είναι.
Αλλά μπορώ να τους κατακρίνω όταν δεν προσπαθούν να βελτιωθούν ή όταν αποδέχονται τη μοίρα τους.
Όλοι από το ίδιο υλικό είμαστε φτιαγμένοι και όλοι το ίδιο μπορούμε να προσπαθήσουμε.

Αρκεί να το θέλουμε πραγματικά.
Μπορείτε να σχολιάσετε το άρθρο στο μπλογκ μου εδώ και στο Facebook εδώ.